بهترین فیلم های کریستوفر نولان

اگر بخواهیم لیستی از معروف‌ترین و بهترین کارگردان‌های حال حاضر دنیا ترتیب کنیم بدون شک اسم کریستوفر نولان را در آن خواهیم دید. کارگردان بریتانیایی که سال گذشته با اکران فیلم اوپنهایمر، یکی از موفق‌ترین فیلم‌های یک دهه گذشته از نظر باکس‌آفیس و جوایز، توانست غوغا به پا کند. پس از سال‌ها تلاش و ساخت چندین فیلم موفق توانست جایزه بهترین کارگردانی اسکار را دریافت کند و حتی لقب شوالیه را از طرف چارلز سوم، پادشاه فعلی انگلیس را به‌دست آورد. در این مقاله سعی خواهیم کرد فیلم های کریستوفر نولان را رتبه‌بندی و بهترین‌های آن را برای شما معرفی کنیم. با تک‌شات همراه باشید.

بسیاری نولان را بخاطر ساخت فیلم‌های علمی-تخیلی با بودجه بالا و استفاده مداوم از جلوه‌های میدانی می‌شناسند. کارگردانی که احترام خاصی به فیلمسازی کلاسیک دارد و تا جایی ممکن سعی می‌کند از جلوه‌های کامپیوتری در ساخت فیلم خود استفاده نکند که در نتیجه این تصمیم یک هواپیمای بوئینگ 747 را در فیلم Tenet کاملا نابود کرد. بدون شک نولان فیلم‌های فوق‌العاده با بودجه بالا ساخته است، اما چندین اثر کوچک و مستقل دیگر مثل Memento را نیز در کارنامه خود دارد که کیفیت داستانگویی و فیلمنامه‌نویسی آن فوق‌العاده است.

معرفی بهترین فیلم های کریستوفر نولان

نولان از سال 1998 به این طرف 12 فیلم بلند را نوشته و کارگردانی کرده است. در این بین داستان فیلم Man of Steel را نیز نوشته است اما کارگردانی آن برعهده زک اسنایدر بود. به همین دلیل از آوردن این فیلم در این لیست خودداری کردیم. نولان همچنین چهار فیلم کوتاه ساخته که آخرین فیلم کوتاه او Quay نام دارد و در سال 2015 منتشر شده بود. سِر کریستوفر نولان یکی از تحسین‌ برانگیزترین کارنامه‌های فیلمسازی را دارد که آثار فوق‌العاده او به مراتب بیشتر از فیلم‌های ضعیف او است. در ادامه به رتبه‌بندی تمام فیلم های بلند کریستوفر نولان خواهیم پرداخت.

12 – Tenet

• سال اکران: 2020
• تهیه‌کننده: اما توماس و کریستوفر نولان
• ژانر: اکشن، هیجان‌انگیز، علمی-تخیلی
• بازیگران: جان دیوید واشینگتون، رابرت پتیسون، الیزابت دبکی و کنث برانا

آخرین فیلمی که کریستوفر نولان با همکاری برادران وارنر ساخت بدون شک ضعیف‌ترین اثر او از نظر کیفی و فروش است. نولان در اوج کرونا تصمیم گرفت این فیلم را در سینما و پرده آیمکس اکران کند که تاثیر مستقیمی روی فروش ضعیف فیلم داشت. اما کیفیت کلی اثر، مخصوصا در بخش روایت داستان در مقایسه با آثار قبلی این کارگردان افت کرده بود. می‌توان گفت ارزشمندترین نکته این فیلم آشنا شدن نولان با لودویگ گرانسون، آهنگساز فیلم بود که دوباره در فیلم اوپنهایمر با او همکاری کرد.

توضیح دادن داستان تنت یکی از سخت‌ترین کارهایی است که می‌توانید از یک شخص درخواست کنید. اما می‌توان داستان فیلم را بدون اسپویل کردن اینطور توضیح داد که یک مامور مخفی (جان دیوید واشنگتون) وظیفه دارد با سفر در زمان و استفاده از قوانین عجیب و غریب دنیای تنت جلوی جنگ جهانی سوم را بگیرد. چیزی که فیلم تنت را از بقیه آثار با موضوع سفر در زمان متمایز می‌سازد حرکت دو جانبه خط زمانی است. در این فیلم، حال به سمت آینده می‌روند و همچنین آینده به سمت گذشته حرکت می‌کند. تداخل و تصادف این دو خط زمانی یک داستان پیچیده و سردرگم‌کننده را خلق کرده است.

این نوآوری نولان در داستان تبدیل به پاشنه آشیل آن شده است. اکثر فیلم‌های نولان از روایت غیرخطی و نسبتا پیچیده استفاده می‌کند اما فیلمنامه Tenet بیشتر از هرچیزی شلخته است. مهم نیست چقدر شما حین تماشای فیلم به جزئیات توجه کنید، در نهایت جایی مغزتان دیگر توان پردازش را ندارد و رشته داستان در می‌رود. حتی نولان گفته بود که فیلم Tenet اثری نیست که درک شود بلکه فیلمی است که باید صرفا تماشا کنید و لذت ببرید. با وجودیکه فیلم تنت نکات مثبتی مثل فیلمبرداری خوب، سکانس‌های اکشن نفس‌گیر و موسیقی عالی را دارا است، اما در مقایسه با آثار قبلی نولان کاهش افت کیفی این اثر کاملا مشهود است.

11 – Following

• سال اکران: 1998
• تهیه‌کننده: کریستوفر نولان، اما توماس و جرمی تئوبالد
• ژانر: جنایی، هیجان‌انگیز، نئو-نوآر
• بازیگران: جرمی تئوبالد، الکس هاو، لوسی راسل و جان نولان

به‌عنوان اولین تجربه کارگردانی یک فیلم بلند، نولان با فیلم Following یک اثر متفاوت، منسجم و با کیفیت را تحویل داده است. در حال حاضر بودجه فیلم‌های نولان کمتر از 200 میلیون دلار نیست، اما این فیلم را فقط با 6 هزار دلار ساخت که تمام هزینه آن را شخصا پرداخت کرده بود. نولان برای صرفه‌جویی بیشتر خودش فیلم را تدوین و فیلمبرداری کرده بود و فیلم را در لوکیشن‌های فیلمبرداری کرده که نیاز به نورپردازی اضافه نداشته باشد.

داستان فیلم درباره یک مرد جوان است که در خیابان‌های لندن شروع به تعقیب کردن افراد مختلف می‌کند تا به زندگی آن‌ها سَرک بکشد. در یکی از همین روزها شروع به تعقیب یک خلافکار می‌کند که برای او گران تمام می‌شود. ایده داستانی و همچنین پیاده‌سازی آن به‌عنوان اولین اثر یک کارگردان فوق‌العاده است. امضای کارهای نولان که روایت غیرخطی باشد کاملا در این فیلم مشهود است اما به پختگی اثر بعدی او، ممنتو نیست.

از آنجایی که با یک فیلم 1 ساعت و 10 دقیقه‌ای طرف هستیم، ریتم رخ دادن اتفاقات و داستانگویی بسیار خوب و روان است. بزرگ‌ترین نقطه ضعف فیلم بخش پایان و پایان‌بندی آن است. ده دقیقه پایانی فیلم شتاب‌زده است و به اندازه دو پرده آغازین فیلم، هیجان‌انگیز نیست. اما به‌صورت کلی، فیلم Following یکی از بهترین فیلم های کوچک نولان است تماشا کردن آن می‌تواند یک دید متفاوتی نسبت به این کارگردان خبره را به شما بدهد.

10 – Batman Begins

• سال اکران: 2005
• تهیه‌کننده: چارلز رووِن، اما توماس و لری فرانکو
• ژانر: ابرقهرمانی
• بازیگران: کریستین بیل، مایکل کین، لیام نیسون، گری اولدمن و کیلین مورفی

کریستوفر نولان علاقه‌ای به ساخت و کارگردانی فیلم بتمن نداشت اما به اصرار برادر خود، جاناتان نولان قبول کرد فیلم Batman Begins را پس از فاجعه Batman & Robin کارگردانی کند. نولان با کمک دیوید اس. گویر (David S. Goyer) فیلمنامه این اثر را با الهام از کمیک‌های The Man Who Falls، Batman: Year One و Batman: The Long Halloween نوشت. یکی از مهم‌ترین تصمیمی که نولان در اولین فیلم با بودجه بلند خود گرفت استفاده از جلوه‌های میدانی و تیم بدلکاری حرفه‌ای بود.

همین تصمیم درست نولان کافی بود تا فیلم Batman Begins تبدیل به یک اثر جذاب و لذت‌بخش شود. از آنجایی که نولان علاقه بسیاری به روایت غیرخطی داشت، گویر در نوشتن یک فیلمنامه سر راست‌تر به او کمک بسیاری کرد. والی فیستر فیلمبرداری این اثر را برعهده گرفت و با دید خاص نولان، توانست یک گاتهام تیره و تاریک گاتیک را به‌خوبی به تصویر بکشد که در نهایت نامزد جایزه اسکار نیز شد.

ساخت این فیلم شروع همکاری هانس زیمر با کریستوفر نولان نیز بود که ساخت موسیقی اکثر فیلم‌های بعدی او را برعهده داشت. ایراد اصلی فیلم Batman Begins شروع طولانی آن است. نولان وقت بسیاری را به شخصیت‌پردازی بروس وین قبل از تبدیل شدن به بتمن گذاشته که از جهتی یک تجربه متفاوتی است اما از سوی دیگر باعث می‌شود ریتم فیلم کند به نظر برسد. نولان، همانند بتمن در این فیلم هنوز به پختگی کامل در خلق یک شخصیت چند لایه نرسیده است و شخصیت‌های دیگر فیلم و حتی خود بتمن در اکثر مواقع تک بعدی به نظر می‌رسند. اما به‌صورت کلی، فیلم نکات مثبتی زیادی دارد، مخصوصا برای اولین تجربه ساخت یک فیلم بلند با بودجه بزرگ و توقعات بسیار.

9 – Dunkirk

• سال اکران: 2017
• تهیه‌کننده: اما توماس و کریستوفر نولان
• ژانر: حماسی، جنگی
• بازیگران: هری استایلز، فین وایتهد، تام هاردی، کیلین مورفی و بری کوگان

فیلم دانکرک بدون شک حماسی‌ترین و از نظر فنی یکی از بهترین کارهای کریستوفر نولان است. او در دومین همکاری خود با هویت فان هویتما، یکی از زیباترین فیلم‌های جنگی دو دهه اخیر را خلق کرده است. داستان فیلم در سال 1940 جریا دارد و درگیری در منطقه دانکرک فرانسه را از دید چند شخصیت مختلف روایت می‌کند. نولان در فیلم دانکرک به پختگی کامل در ترکیب کردن صحیح موسیقی، فیلمبرداری و جلوه‌های میدانی رسیده است.

همانقدر که فیلم دانکرک از نظر فنی و بصری چشم‌نواز است، از نظر داستانی و فیلمنامه‌نویسی در بهترین حالت یک اثر متوسط رو به خوب است. نولان تلاش کرده با تقسیم کردن اتفاقات داستانی بین چند شخصیت، داستان را از چند دید متفاوت روایت کند؛ اما این موضوع باعث شده تا ارتباط گرفتن با شخصیت‌ها سخت شود و هیچکدام آن‌ها برای مخاطب و بیننده قابل لمس نباشد.

فیلمی که قصد دارد حماسه جنگ را به‌تصویر بکشد نیاز دارد تا این حماسه را از طریق تغییر یا نابودی یک شخصیت مرکزی نشان دهد، چیزی که در فیلم دانکرک شاهد آن نیستیم. از سوی دیگر، این موضوع باعث شده تا مدت زمان فیلم بیشتر شود که تماشای اثر را از پرده میانی به بعد دشوار می‌سازد. فیلم دانکرک به همان اندازه که از نظر فنی زیباست و نولان دستاوردهای چشمگیری در آن داشته، از نظر روایت و شخصیت‌پردازی یک اثر معمولی است.

8 – The Dark Knight Rises

• سال اکران: 2012
• تهیه‌کننده: اما توماس، کریستوفر نولان، چارلز رووِن
• ژانر: ابرقهرمانی
• بازیگران: کریستین بیل، گری اولدمن، تام هاردی، ان هثوی و مارین کوتیار

نولان پس از ساخت Dark Knight می‌دانست که باید فیلم سومی را بسازد تا بروس وین و بتمن به پایان این سفر و ماجراجویی خود برسد. برای نوشتن فیلمنامه شوالیه تاریکی بر‌می‌خیزد، جاناتان و کریستوفر نولان از سری کمیک‌های Knightfall، The Dark Knight Returns و No Man’s Land الهام گرفتند. نتیجه آن یک پایان درخور و جذاب برای بتمن بود که در نهایت داستان سه‌گانه شوالیه تاریکی را به‌عنوان یکی از بهترین سه‌گانه‌های تاریخ به پایان رساند.

بزرگ‌ترین چالش نولان در ساخت The Dark Knight Rises ساخت یک اثری بود که بتواند از نظر کیفی هم‌رده فیلم قبلی خودش باشد. از بسیاری جهات مثل ویلن تاثیرگذار و ترسناک، فیلمبرداری حماسی و یک پایان‌بندی باشکوه، نولان توانست درحد فیلم قبلی ظاهر شود؛ اما هیچوقت این فیلم درحد اثر قبلی روی سینما و جامعه تاثیرگذار نبود. اما به‌صورت کلی فیلم از نظر دیالوگ‌نویسی و ریتم داستان‌گویی مشکلات جدی دارد که باعث شده فیلم نتواند برای مدت طولانی در ذهن و خاطر طرفداران باقی بماند.

چیزی که باعث می‌شود فیلم شوالیه تاریکی بر می‌خیزد رتبه‌ پایین‌تری نسبت به بقیه آثار نولان داشته باشد، کم بودن نوآوری در آن است. اندک سه‌گانه‌هایی در تاریخ ساخته شده است که قسمت پایانی آن‌ها بتواند بهترین اثر مجموعه باشد. نولان نیز همانند صدها فیلمساز و داستان‌سرای دیگر در تحویل یک پایان‌بندی نوآورانه در پایان سه‌گانه خود شکست می‌خورد. گرچند از نظر تکنیک‌های داستان‌سرایی این بهترین اتفاق برای قهرمان تلقی می‌شود اما چیزی بود که همه آن را پیش‌بینی می‌کردند و کمبود نوآوری نه‌تنها در پایان بلکه در طول فیلمنامه نیز دیده می‌شود.

7 – Insomnia

• سال اکران: 2002
• تهیه‌کننده: پاول یونگر ویت، ادوارد ال. مک‌دانل، برودریک جانسن و اندرو ای. کوسوف
• ژانر: دلهره‌آور روان‌شناختی
• بازیگران: آل پاچینو، رابین ویلیامز، هیلاری سوانک و ماورا تیرنی

یکی از بهترین فیلم های کمتر شناخته‌شده کریستوفر نولان، بی‌خوابی یا Insomnia است. قبل از ساخت فیلم اوپنهایمر، این آخرین نولان بود که با رده‌بندی سنی بزرگسال ساخته می‌شد. برخلاف آثارش، نولان در نوشتن فیلمنامه Insomnia هیچ دخالتی نداشت و حتی تهیه‌کنندگی فیلم نیز برعهده افراد دیگر بود. از آنجایی که این اثر بازسازی یک فیلم نروژی با همین نام است، بسیاری فکر می‌کردند یک اثر معمولی و کپی‌شده باشد، اما نولان اثری متفاوت و با امضای کاری خود را تحویل داد.

داستان فیلم درباره دو کارآگاه با بازی آل پاچینو و رابین ویلیامز است که باید قااتل یک دختر نوجوان را پیدا کنند. در همین حال، یکی از کارآگاه‌ها، شخصی را به قتل می‌رساند و قاتل این دختر نوجوان شاهد قضیه است. حالا این قاتل و پلیس مجبور می‌شوند با یکدیگر همکاری کنند تا هیچکدام به زندان نروند. در کنار عناصر جنایی که نولان به‌خوبی در فیلم پیاده کرده است، به بررسی شرایط و مشکلات ذهنی این شخصیت‌ها نیز می‌پردازد.

فیلم بی‌خوابی اولین تجربه با بازیگران تراز اول دنیا و همچنین بودجه نسبتا بزرگ بود. از آنجایی که خود نولان داستان این اثر را ننوشته بود، شانس شکست خوردن فیلم بالا بود؛ اما نولان ثابت کرد که او فقط کارگردان خوبی برای داستان‌های خود نیست بلکه استعداد و مهارت کافی برای به تصویر کشیدن داستان‌های دیگر را نیز دارد.

6 – Inception

• سال اکران: 2010
• تهیه‌کننده: اما توماس و کریستوفر نولان
• ژانر: اکشن، علمی-تخیلی
• بازیگران: لئوناردو دیکاپریو، تام هاردی، کیلین مورفی، مارین کوتیار و جوزف گوردون لویت

یکی از اولین ایده‌های داستانی که نولان دوست داشت تبدیل به فیلم کند، Inception بود. اثری که در آن یک گروه برای سرقت به خواب افراد دیگر می‌روند. این اولی قدم کریستوفر نولان در مسیر ساخت آثار ژانر عملی-تخیلی بود. نولان در مصاحبه‌ای گفته بود که داستان این فیلم را هنگامیکه که دانشجو بوده، نوشته است که قبل از ساخت دو فیلم ابتدایی سری بتمن و Memento است.

از آنجایی که نولان می‌دانست ساخت این فیلم بودجه بالایی می‌خواهد، اول سراغ ساخت فیلم‌های بتمن رفت تا هم تجربه کارگردانی آثار بلاک‌باستر را پیدا کند و همچنین اعتماد استودیوهای فیلمسازی برای تهیه بودجه را به دست آورد. در نهایت فیلم Inception با بودجه 160 میلیون دلاری ساخته شده و با فروش 837 میلیون دلار، تبدیل به چهارمین فیلم پرفروش‌ترین سال 2010 شد. فیلم Inception راه را برای دریافت چراغ سبز ساخت فیلم‌های بزرگ‌تر برای نولان هموار کرد.

فیلم Inception یکی از مهم‌ترین آثار بلاک‌باستری است که پس از مدت‌ها یک اثر سرگرم‌کننده با داستان پیچیده و چندلایه را ارائه کرده بود. قبل از این فیلم، استودیو و فیملسازهای کمتری سراغ ساخت چنین آثار پر ریسکی می‌رفتند اما کریستوفر نولان نشان داد که اگر کیفیت یک اثر خوب باشد، مخاطب به آن توجه خواهد کرد و به سینما خواهد آمد. فیلم Inception یکی از مهم‌ترین آثار علمی-تخیلی دو دهه اخیر سینما از منظر داستان‌گویی و فیلمبرداری است که توانست هشت نامزدی اسکار منجمله بهترین فیلم سال را دریافت کند و در نهایت چهار جایزه اسکار را برنده شود.

5 – Oppenheimer

• سال اکران: 2023
• ژانر: درام، بیوگرافی
• تهیه‌کننده: کریستوفر نولان، چارلز رووِن و اما توماس
• بازیگران: کیلین مورفی، رابرت داونی جونیور، امیلی بلانت، فلورنس پیو و مت دیمون

کریستوفر نولان پس از سال‌ها سراغ ساخت یک فیلم درام با درجه سنی بزرگسال رفت که بالاخره نتیجه زحمات خود را دید و توانست جایزه اسکار بهترین کارگردانی و فیلم را برنده شود. داستان فیلم اوپنهایمر همانطور که از اسمش پیداست، درباره رابرت جی. اوپنهایمر، پدر بمب هسته‌ای و روند ساخت اولین بمب هسته‌ای تاریخ است.

این فیلم بر اساس کتاب پرومته آمریکایی نوشته کای بیرد و مارتین ج. شروین درباره زندگی و دستاوردهای اوپنهایمر است. این اولین فیلم نولان پس از Memento است که توسط برادران وارنر ساخته نشد و در عوض کمپانی یونیورسال با نولان همکاری کرد و او را آزاد گذاشت تا فیلمی که دوست دارد را بسازد. خیلی از طرفداران منتظر این فرصت بودند تا نولان دوباره سراغ ساخت فیلم درام بدون المان‌های علمی-تخیلی برود. نتیجه آن یکی از بهترین و پرفروش‌ترین فیلم‌های سال 2023 بود که نولان ثابت کرد حضور اسم او در کنار فیلم، فروش آن را تضمین خواهد کرد.

کریستوفر در نوشتن فیلمنامه همچنان از روایت غیرخطی استفاده کرده است اما بهترین فیلمنامه او نیست. از آنجایی که با یک فیلم طولانی طرف هستیم، غیرخطی بودن فیلم اوپنهایمر باعث می‌شود مخاطب رشته داستان و روایت را در بسیاری از جاها از دست بدهد. در مواردی حتی غیرخطی بودن فیلمنامه توجیه روایی ندارد و اینطور به‌نظر می‌رسد که نولان صرفا برای اینکه نشان بدهد بلد است غیر خطی داستان بگوید این کار را انجام داده است.

در عوض، کریستوفر نولان تمام تجربه و مهارت‌های خود برای ساخت‌ فیلم‌های بزرگ را استفاده کرده تا سکانس‌های دلهره‌آور و استرس‌زای بی‌نظیری را در فیلم خلق کند. اما بزرگ‌ترین دستاورد او در این فیلم، گرفتن بازیگری از ستاره‌هایی چون رابرت داونی جونیور و کیلین مورفی بود که هر دو توانستند اولین اسکار کارنامه خود را به‌دست آورند. فیلم اوپنهایمر به‌عنوان بازگشت نولان به ژانر درام یکی اثر قابل احترام است.

4 – Interstellar

• سال اکران: 2014
• ژانر: علمی-تخیلی، حماسی
• تهیه‌کننده: اما توماس، کریستوفر نولان، لیندا اوبست
• بازیگران: متیو مک‌کانهی، آن هثوی، جسیکار چسستین و بیل اروین

فیلمی که کریستوفر نولان را به عنوان یکی از کارگردان‌های تراز اول به دنیا معرفی کرد فیلم Interstellar یا میان‌ستاره‌ای بود. این فیلم اوج کارگردانی و هنر کریستوفر نولان در روایت یک داستان علمی-تخیلی عمیق است که پیجیدگی فیلمنامه و روایت غیرخطی آن نیز به تاثیرگذاری بیشتر آن کمک کرده است.

داستان فیلم میان‌ستاره‌ای درباره یک گروه تحقیقاتی است که باید از یک کرم‌چاله نزدیک سیاره زحل کرده تا سیاره دیگری برای بقا و زنده ماندن نسل بشر پیدا کنند. بزرگ‌ترین نکته مثبت فیلم Interstellar ترکیب و تعادل بی‌نظیر در روایت یک داستان علمی‌-تخیلی و احساسی است. در بسیاری از فیلم‌های این ژانر، توجه کارگردان و فیلمساز روی ساخت سکانس‌های حماسی خرج می‌شود و جایی برای احساسات نمی‌ماند. اما در این فیلم، کریستوفر نولان نه‌تنها تعادل خوبی را بین این دو بخش داستان ایجاد کرده بلکه توجه خاصی روی احساسات داشته تا فیلم از نظر احساسی نیز در یاد و خاطر تماشاگران بماند.

این فیلم اولین همکاری هویت فان هویتما با کریستوفر نولان نیز بود که کنارهم قرار گرفتن ایده‌های جاه‌طلبانه نولان و استعداد بی‌همتای هویتما باعث خلق یکی از زیباترین فیلم‌های عملی‌-تخیلی تاریخ با قاب‌بندی‌های چشم‌نواز شد. نولان بار دیگر از استفاده جلوه‌های کامپیوتری امتنا کرد اما نتیجه آن یک سری شات‌های فوق‌العاده‌ای بود که تا پایان عمر در ذهن مخاطبین حک خواهد شد.

نولان تلاش بسیاری کرد تا جنبه علمی فیلم به واقعیت نزدیک باشد و بر اساس تئوری و نظریات مهم و ثابت شده سراغ نوشتن فیلمنامه رفت. نتیجه آن خلق یک سری تصاویر از کرم‌چاله و سیاه‌چاله‌ها بود که نزدیک‌ترین تصویرپردازی به نمونه واقعی آن بود. حتی بخش سفر در زمان و نسبی بودن زمان در داستان فیلم نیز کاملا بر اساس محاسبات دقیق ریاضی طراحی شده که نشان می‌دهد کریستوفر نولان چقدر در سااخت این فیلم با وسواس عمل کرده است. فیلم Interstellar بدون شک بهترین فیلم علمی-تخیلی کریستوفر نولان است.

3 – The Dark Knight

• سال اکران: 2008
• ژانر: ابرقهرمانی
• تهیه‌کننده: کریستوفر نولان و دیوید اس. گویر
• بازیگران: کریستین بیل، هیث لجر، مایکل کین، گری اولدمن و مورگان فریمن

در دورانی که فیلم‌های ابرقهرمانی کاملا نابود شده بود، کریستوفر نولان با ساخت فیلم The Dark Knight این ژانر را از دل خاکستر به مثابه یک ققنوس زنده کرد. فیلمی که نه‌تنها مهم‌ترین اثر سال 2008 بود بلکه تبدیل به یکی از تاثیرگذارترین فیلم‌های تاریخ شد که ژانر ابرقهرمانی به قبل و بعد از خود تقسیم کرد. نولان همانند بتمن با ساخت شوالیه تاریکی به نجات فیلم‌های بلاک‌باستری ابرقهرمانی آمد و در این چالش موفق شد.

از آنجایی که نولان شخصیت‌پردازی بتمن و بروس وین را در فیلم Batman Begins پی ریزی کرده بود، وقت آن بود که اعتقادات و قوانین بتمن را به چالش بکشد. در مقابل منظم‌ترین و سرسخت‌ترین فرد گاتهام فقط یک شخص می‌تواند بیاستد، مامور هرج و مرج؛ جوکر با نقش‌آفرینی جاودان هیث لجر. کریستوفر نولان با اضافه کردن شخصیت جوکر یکی از بهترین تقابل‌های پروتاگونیست و آنتاگونیست سینما را به عاشقان فیلم‌های بلاک‌باستری تقدیم کرد. پس از سال‌ها، نولان و لجر توانستند یک ویلن تراز اول را روی پرده نقره‌ای بیاورند.

نولان همه ایرادهایی که در فیلم Batman Begins وجود داشت را اینجا رفع کرده بود. داستان فیلم به مراتب جذاب‌تر از قسمت قبلی بود و همچنین ریتم فیلم تعادل بسیار خوبی داشت و در زمان درست شاهد سکانس اکشن و درام بودیم. فیلم شوالیه تاریکی اولین فیلمی بود که نولان تصمیم گرفت از دوربین آیمکس برای ضبط بعضی از سکانس‌ها استفاده کند که رفته‌رفته تبدیل به یکی دیگر از امضاهای کاری نولان شد. موفقیت این فیلم باعث شد تا استودیوها اعتماد بیشتری به نولان داشته باشند که مسیر او را برای ساخت فیلم‌های جاه‌طلبانه‌تر هموار کرد.

The Dark Knight یکی از مهم‌ترین فیلم‌های ساخته شده تاریخ سینما است. این فیلم از نظر کیفی فوق‌العاده است و موفق شده تبدیل به یک فیلم تاثیرگذار و پدیده اجتماعی شود. فیلم شوالیه تاریکی بهترین فیلم کریستوفر نولان نیست اما قطعا تاثیرگذارترین کاری است که او تا به امروز ساخته است.

2 – Prestige

• سال اکران: 2006
• ژانر: دلهره‌آور، روان‌شناختی
• تهیه‌کننده: اما توماس، کریستوفر نولان و آرون رایدر
• بازیگران: کریستین بیل، هیو جکمن، اسکارلت جوهانسن، مایکل کین و دیوید بویی

پس از ساخت Batman Begins، نولان دوباره سراغ یک فیلم در ژانر روان‌شناختی با لحظات دلهره‌آور رفت. این دومین همکاری نولان با بیل و کین و اولین همکاری او با اسکارلت جوهانسن و هیو جکمن بود. این فیلم اقتباسی است از رمانی با همین نام نوشته کریستوفر پریست که در سال 1995 منتشر شد. فیلم Prestige یکی از پیچیده‌ترین فیلم‌های نولان است که از تعداد چرخش‌های داستانی آن دیوانه خواهید شد.

داستان فیلم Prestige درباره دو شعبده‌باز در دوران ادوارد در انگیس است که همیشه در رقابتند تا اجراهای بهتری از یکدیگر داشته باشند. این رقابت تا مرز جنون ادامه پیدا می‌کند که هرکدام از شعبده‌بازها دست به انجام کارهایی می‌زنند که خودشان هم تصور نمی‌کردند. فضا و تم داستانی فیلم نیز به نولان اجازه داده تا پیچش‌های سینمایی و داستانی را بسیار زیرکانه در فیلم جا دهد. نبوغ فیلمبرداری والی فیستر در ایجاد تعلیق و شوکه‌ کردن مخاطب به وضوح در این فیلم دیده می‌شود.

کریستوفر نولان که فیلمنامه این اثر را نیز به کمک برادر خود نوشته است، یکی از بهترین آثار روانشناختی است که به مسئله رقابت سمی می‌پردازد. افرادی که برای نشان دادن برتری خود دست به هر کاری می‌زنند و در این مسیر از هر نوع خط قرمزی حاضر هستند عبور کنند. اگر دوست دارید ببینید یک شخص چقدر حاضر است برای موفقیت و برتری هزینه کند، فیلم Prestige گزینه بسیار خوبی است.

Prestige یکی از بهترین فیلم های نولان است که متاسفانه در لابلای آثار بلاک‌باستری دیگر او کمتر دیده شده است. فیلمنامه، شخصیت‌پردازی و ریتم اتفاقات این فیلم چند درجه از آثار دیگر نولان مثل The Dark Knight Rises و Dunkirk بالاتر است. نولان در ساخت یک اثر دلهر‌آور پر رمز و راز در این فیلم سنگ تمام گذاشته است.

1 – Memento

• سال اکران: 2000
• ژانر: نئو-نوآر، رازآلود، دلهره‌آور
• تهیه‌کننده: سوزان و جنیفر تاد
• بازیگران: گای پیرس، کری آن ماس و جو پانتولیانو

بهترین فیلم کریستوفر نولان دقیقا همان اثری است که کمتر توسط طرفداران او دیده و شناخته شده است. فیلم Memento که بر اساس داستان کوتاه Memento Mori نوشته جاناتان نولان خلق شده و داستان شخصی را روایت می‌کند که از مشکل فراموشی رنج می‌برد. لئونارد شلبی شخصیت اصلی این فیلم است که دنبال قاتل همسر خود می‌گردد اما از آنجایی که حافظه کوتاه مدت او دچار مشکل شده، مجبور است بسیاری از جزئیات را روی بدن خود خالکوبی کند و از همه چیز عکس بگیرد تا آن‌ها را به خاطر داشته باشد.

فیلمنامه ممنتو با اختلاف بهترین داستان غیرخطی است که کریستوفر نولان تا حالا نوشته و آن را تبدیل به یک فیلم کرده است. از آنجایی که شخصیت اصلی از فراموشی رنج می‌برد، پرش‌های داستان به عقب و جلو برای مخاطب بی‌معنی نیست. بلکه بیننده را جذب می‌کند تا تلاش کند این داستان که به شکل یک پازل روایت می‌شود را کنار هم بچیند تا پایان فیلم را بتواند درک کند.

یکی از تکنیک‌های فیلمبرداری که نولان در اوپنهایمر استفاده کرده بود، استفاده از فیلم رنگی و سیاه و سفید برای تعیین لحن سکانس‌ها بود. این کار را نولان برای اولین بار در فیلم Memento انجام داده بود که تقریبا عملکرد مشابهی داشت. در سکانس‌های سیاه و سفید به ما و شخصیت اصلی یک سری اطلاعات خام بدون هیچ قضاوت و احساساتی داده می‌شود و در سکانس‌های رنگی احساسات و افکار شخصیت‌ها به فیلم اضافه می‌شود.

فیلم Memento اوج کارگردانی و فیلمنامه‌نویسی کریستوفر نولان است. همه چیز این فیلم در بهترین حالت ممکن قرار دارد و هیچ چیز اضافه‌ای را نمی‌توان در آن پیدا کرد. تمام تصامیم نولان در قاب‌بندی، سبک روایی و ترتیب اتفاقات کاملا برنامه‌ریزی شده و دقیقا طراحی شده است. ممنتو </em>بهترین فیلم در کارنامه کریستوفر نولان است.

جمع‌بندی

بدون شک کریستوفر نولان یکی از مهم‌ترین و بهترین کارگردان‌های حال حاضر صنعت فیلمسازی است. او با ساخت آثاری چون میان‌ستاره‌ای و شوالیه تاریکی جان و دید جدیدی به ژانرهای علمی-تخیلی و ابرقهرمانی داد. خوشبختانه این کارگردان فعلا تصمیمی بر بازنشستگی ندارد و در حال حاضر علاقه خود را به ساخت فیلم ترسناک ابراز کرده است. به نظر شما کدام فیلم کریستوفر نولان بهترین اثر او است؟ در بخش کامنت‌ها برایمان بنویسید.